(VNTB) – Sau Đại hội Đảng lần thứ 13, các nhóm cơ quan giám sát dự đoán việc đàn áp tự do báo chí ở Việt Nam tiếp tục hoặc tồi tệ hơn.
Các chuyên gia nhận định, việc tái bầu cử lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam tại đại hội đảng vào tháng trước báo hiệu việc tiếp tục chính sách đàn áp đối với tự do báo chí.
Đại hội kết thúc vào ngày 1 tháng 2 đã đã bầu lại các thành viên chủ chốt của đảng, trong đó có tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, đồng thời là chủ tịch nước của Việt Nam. Nguyễn Phú Trọng nổi tiếng là người bảo thủ ý thức hệ tư tưởng và trấn áp bất đồng chính kiến. Các nhà báo và các tổ chức tự do truyền thông lo ngại rằng chính phủ sẽ lại gia tăng các cuộc tấn công vào các phương tiện truyền thông độc lập và bỏ tù các nhà báo phản biện.
“Không có dấu hiệu cho thấy sẽ có những cải thiện trong những năm tới ”, ông Trịnh Hữu Long, đồng Giám đốc Sáng kiến Pháp lý cho Việt Nam, một tổ chức vận động cho nhân quyền, dân chủ và pháp luật tại Việt Nam, nói với IPI. “Người chịu trách nhiệm chính cho sự suy giảm tự do truyền thông ở Việt Nam trong 5 năm qua đã được bầu lại vào ghế cao nhất. Đảng đang phát đi những tín hiệu tiêu cực, khi họ bầu một cựu trùm mật vụ nhà nước vào một trong bốn vị trí quyền lực nhất, và người dân bắt đầu đồn đại rằng ông ấy sẽ là thủ tướng tiếp theo. ”
Điều 25 Hiến Pháp năm 2013 của Việt Nam đảm bảo quyền tự do ngôn luận. Tuy nhiên, các nhà chức trách ở quốc gia Đông Nam Á này vẫn tiếp tục sách nhiễu và bỏ tù những người bất đồng chính kiến và những người chỉ trích chính phủ.
“Mặc dù chính phủ Việt Nam luôn khoe khoang về quyền tự do ngôn luận, chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục cấm các cơ quan truyền thông độc lập hoặc tư nhân hoạt động ”, bà Grace Bùi, nhân viên vận động cho Dự án 88, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ và khuyến khích tự do ngôn luận ở Việt Nam, nói với IPI. “Chính phủ sử dụng các điều khoản không có thật và mơ hồ (của bộ luật hình sự) như 331 và 117 để kết án các nhà báo, blogger và người dùng Facebook với các án tù dài hạn”.
Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam, Điều 331 xử phạt hành vi “lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” và Điều 117 trừng phạt hành vi “làm, tàng trữ, phổ biến, tuyên truyền thông tin, tài liệu, sản phẩm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.
Điều 117 được sử dụng để bắt giữ ba nhà báo vào tháng 1 năm 2021. Ông Phạm Chí Dũng bị kết án 15 năm tù và 3 năm quản chế trong khi ông Nguyễn Tường Thụy và ông Lê Hữu Minh Tuấn mỗi bị cáo 11 năm tù giam và 3 năm quản chế, bà Grace nói.
Tương tự, ngày 10/2 nhà báo Phan Bùi Bảo Thy và Lê Anh Dũng bị bị bắt sau khi bị cáo buộc xuất bản các bài báo bôi nhọ các quan chức trên Facebook. Theo ông Vũ Quốc Ngữ, Giám đốc Tổ chức Người Bảo vệ nhân quyền, các nhà báo sẽ bị tạm giữ ít nhất hai tháng để điều tra về các cáo buộc “lạm dụng tự do dân chủ” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.
Nhiều chiến lược
Các luật đàn áp khác như Luật an ninh mạng, có hiệu lực vào tháng 1 năm 2019 và “tin tức giả mạo” gần đây lan truyền từ tháng 4 năm 2020 giữa lúc bùng phát Covid-19. Các Nghị định đưa ra mức phạt từ 10 đến 20 triệu đồng (€ 356 đến € 713), tương đương với ba đến sáu tháng lương trung bình ở Việt Nam.
Tuy nhiên, dùng luật để phạt tiền và bắt giữ chỉ là một trong những chiến thuật khác nhau được chính phủ thực hiện nhằm kìm hãm tự do truyền thông.
“Trước hết, chính phủ tuyên bố họ là cơ quan có thẩm quyền duy nhất để quyết định thế nào là cơ quan truyền thông và ai có đủ tư cách để trở thành nhà báo ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Thứ hai, họ cấm đoán các phương tiện truyền thông phi nhà nước và làm mất uy tín của các phương tiện truyền thông quốc tế không thân thiện với chế độ của họ. Thứ ba, họ trừng phạt những người thách thức chế độ và do đó gieo rắc nỗi sợ hãi. Kết quả là, tự kiểm duyệt được áp dụng và chấp nhận rộng rãi. Thứ tư, họ đặt những người cung cấp thông tin và gián điệp trên các phương tiện truyền thông, đồng nghĩa với việc sợ hãi và tự kiểm duyệt nhiều hơn. Thứ năm, họ thường xuyên trực tiếp hướng dẫn các cơ quan truyền thông nên làm gì và không nên làm gì. Cuối cùng, họ kiểm soát chặt chẽ các nhà báo quốc tế tại Việt Nam ”.
Hiện tại có khoảng 15 nhà báo và hàng chục blogger đang bị giam giữ. Nhưng ngay cả những con số đó cũng không phản ánh mức độ nghiêm trọng của tình hình.
“Có lẽ chỉ số quan trọng nhất là bao nhiêu nhà báo tự kiểm duyệt và chuyện gì thiếu vắng trên các phương tiện truyền thông, ”ông Trịnh Hữu Long nói. “Việt Nam chủ yếu được cai trị bằng nỗi sợ hãi, chứ không phải nhà tù.”
Đại hội Đảng lần thứ 13
Đại hội Đảng 13 kết thúc, các nhóm cơ quan giám sát thấy trước sự đàn áp tiếp tục hoặc tồi tệ hơn đối với tự do báo chí.
“Tôi nghĩ rằng điều sẽ không thay đổi nhưng sẽ trở nên tồi tệ hơn ”, bà Grace nói. “Việt Nam là một quốc gia độc đảng và độc tài, không chấp nhận những thách thức đối với quyền lực của họ ”.
Trong những tháng trước khi diễn ra Đại hội Đảng lớn, các phương tiện truyền thông độc lập và các nhà báo đã bị đàn áp nhiều hơn.
Một trong những trường hợp nổi bật nhất là tác giả và nhà báo Phạm Đoan Trang, có thể bị kết án đến 20 năm tù về tội phát tán thông tin chống Nhà nước Việt Nam. Tương tự, bà Đinh Thị Thu Thủy bị bắt và bị kết án bảy năm tù vì tuyên truyền chống chính phủ trên Facebook.
Các tổ chức như Người bảo vệnhân quyền Việt Nam đã bày tỏ lo ngại về tương lai của các phương tiện truyền thông độc lập trong nước nói. Ông Vũ Quốc Ngữ nói với IPI: “Với việc nhiều nhân vật cấp cao bảo thủ của Đảng Cộng sản Việt Nam được bầu lại vào vị trí lãnh đạo đất nước cho nhiệm kỳ tới, tự do báo chí có thể bị đàn áp nhiều hơn, ít nhất là trong 5 năm tới”.
Bà Grace đồng ý với dự đoán rằng, “chừng nào Việt Nam vẫn còn là một quốc gia độc đảng, thì không có hy vọng về tự do báo chí ở Việt Nam”.
Triển vọng cho không gian trực tuyến
Chính phủ đang áp dụng biện pháp kiểm duyệt trực tuyến chặt chẽ hơn, yêu cầu các công ty công nghệ nước ngoài như Facebook và Google gỡ bỏ các bài báo và video không mong muốn chỉ trích chế độ, sử dụng troll công khai để tấn công các nhà hoạt động trên mạng xã hội và tin tặc để tấn công tài khoản của các nhà hoạt động, ông Vũ Quốc Ngữ nói .
Bất chấp môi trường khắc nghiệt đối với truyền thông độc lập, nhiều nhóm truyền thông vẫn tiếp tục hoạt động để đảm bảo luồng thông tin tự do trong nước.
“Các tổ chức tiếp tục sử dụng các phương pháp an toàn để phổ biến bài viết của họ trên các nền tảng trực tuyến khác nhau với các thành viên chủ chốt có thể ở nước ngoài để duy trì trang web và tài khoản của họ ”, ông Vũ Quốc Ngữ giải thích. “Ngoài ra, người viết sử dụng bút danh thay vì tên thật trong các bài viết và đưa ra các tuyên bố chung để lên tiếng phản đối những vi phạm của chế độ”.
Ông Trịnh Hữu Long cho biết do năng lực công nghệ của chính phủ Việt Nam vẫn chưa đủ mạnh để chặn một số nền tảng mạng xã hội nhất định, nên chúng đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến thông tin.
“Nếu không có những công nghệ đó, không biết làm sao chúng tôi làm được ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Tất nhiên, luôn có những người đủ can đảm để tiếp tục đưa sự thật ra công chúng bất chấp nguy cơ bị khủng bố cực kỳ cao, điều này tốt cho sự nghiệp, nhưng hầu như không hiệu quả”.
Đồng thời, cộng đồng quốc tế cần tiếp tục ủng hộ các phương tiện truyền thông độc lập tại Việt Nam bằng cách hành động và lên tiếng.
“Chúng tôi cần cộng đồng quốc tế giúp nuôi dưỡng một thế hệ báo chí và nhà báo độc lập mới bằng cách cung cấp các cơ hội giáo dục và hỗ trợ tài chính”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Đã có những nỗ lực không ngừng và một số nhóm người Việt Nam trong và ngoài nước biết cách sử dụng chúng có hiệu quả”.
Các tổ chức bên ngoài cũng có thể hỗ trợ các nỗ lực tự do truyền thông bằng cách lên án các hành vi vi phạm tự do truyền thông của Việt Nam và yêu cầu chế độ ngừng đàn áp trực tuyến và loại bỏ Điều 117 và Điều 331 gây tranh cãi khỏi Bộ luật Hình sự, ông Vũ Quốc Ngữ nói.
Việc cung cấp các khóa đào tạo về an ninh mạng và phát triển công nghệ để giúp người dân ở Việt Nam tiếp cận các phương tiện truyền thông độc lập mà không cần phải sử dụng VPN sẽ rất quan trọng trong 5 năm tới.
“Chính phủ sẽ có nhiều khả năng kiểm soát internet hơn, và họ sẽ siết chặt bức màn sắt ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Tuy nhiên, cũng sẽ có nhiều người sẵn sàng chấp nhận rủi ro để trở thành nhà báo độc lập và các hãng truyền thông độc lập lưu vong sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng.”
Dịch từ: Vietnam: Journalists and media watchdogs fear increased persecution
Height Insoles: Hi, I do believe this is an excellent site. I stumbledupon …
http://fishinglovers.net: Appreciate you sharing, great post.Thanks Again. Keep writi…
Achilles Pain causes: Every weekend i used to pay a quick visit this site, as i w…
April 4, 2021
Việt Nam: Các nhà báo và cơ quan giám sát truyền thông lo sợ gia tăng bắt bớ
by Nhan Quyen • [Human Rights]
(VNTB) – Sau Đại hội Đảng lần thứ 13, các nhóm cơ quan giám sát dự đoán việc đàn áp tự do báo chí ở Việt Nam tiếp tục hoặc tồi tệ hơn.
Các chuyên gia nhận định, việc tái bầu cử lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam tại đại hội đảng vào tháng trước báo hiệu việc tiếp tục chính sách đàn áp đối với tự do báo chí.
Đại hội kết thúc vào ngày 1 tháng 2 đã đã bầu lại các thành viên chủ chốt của đảng, trong đó có tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, đồng thời là chủ tịch nước của Việt Nam. Nguyễn Phú Trọng nổi tiếng là người bảo thủ ý thức hệ tư tưởng và trấn áp bất đồng chính kiến. Các nhà báo và các tổ chức tự do truyền thông lo ngại rằng chính phủ sẽ lại gia tăng các cuộc tấn công vào các phương tiện truyền thông độc lập và bỏ tù các nhà báo phản biện.
“Không có dấu hiệu cho thấy sẽ có những cải thiện trong những năm tới ”, ông Trịnh Hữu Long, đồng Giám đốc Sáng kiến Pháp lý cho Việt Nam, một tổ chức vận động cho nhân quyền, dân chủ và pháp luật tại Việt Nam, nói với IPI. “Người chịu trách nhiệm chính cho sự suy giảm tự do truyền thông ở Việt Nam trong 5 năm qua đã được bầu lại vào ghế cao nhất. Đảng đang phát đi những tín hiệu tiêu cực, khi họ bầu một cựu trùm mật vụ nhà nước vào một trong bốn vị trí quyền lực nhất, và người dân bắt đầu đồn đại rằng ông ấy sẽ là thủ tướng tiếp theo. ”
Điều 25 Hiến Pháp năm 2013 của Việt Nam đảm bảo quyền tự do ngôn luận. Tuy nhiên, các nhà chức trách ở quốc gia Đông Nam Á này vẫn tiếp tục sách nhiễu và bỏ tù những người bất đồng chính kiến và những người chỉ trích chính phủ.
“Mặc dù chính phủ Việt Nam luôn khoe khoang về quyền tự do ngôn luận, chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục cấm các cơ quan truyền thông độc lập hoặc tư nhân hoạt động ”, bà Grace Bùi, nhân viên vận động cho Dự án 88, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ và khuyến khích tự do ngôn luận ở Việt Nam, nói với IPI. “Chính phủ sử dụng các điều khoản không có thật và mơ hồ (của bộ luật hình sự) như 331 và 117 để kết án các nhà báo, blogger và người dùng Facebook với các án tù dài hạn”.
Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam, Điều 331 xử phạt hành vi “lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” và Điều 117 trừng phạt hành vi “làm, tàng trữ, phổ biến, tuyên truyền thông tin, tài liệu, sản phẩm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.
Điều 117 được sử dụng để bắt giữ ba nhà báo vào tháng 1 năm 2021. Ông Phạm Chí Dũng bị kết án 15 năm tù và 3 năm quản chế trong khi ông Nguyễn Tường Thụy và ông Lê Hữu Minh Tuấn mỗi bị cáo 11 năm tù giam và 3 năm quản chế, bà Grace nói.
Tương tự, ngày 10/2 nhà báo Phan Bùi Bảo Thy và Lê Anh Dũng bị bị bắt sau khi bị cáo buộc xuất bản các bài báo bôi nhọ các quan chức trên Facebook. Theo ông Vũ Quốc Ngữ, Giám đốc Tổ chức Người Bảo vệ nhân quyền, các nhà báo sẽ bị tạm giữ ít nhất hai tháng để điều tra về các cáo buộc “lạm dụng tự do dân chủ” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.
Nhiều chiến lược
Các luật đàn áp khác như Luật an ninh mạng, có hiệu lực vào tháng 1 năm 2019 và “tin tức giả mạo” gần đây lan truyền từ tháng 4 năm 2020 giữa lúc bùng phát Covid-19. Các Nghị định đưa ra mức phạt từ 10 đến 20 triệu đồng (€ 356 đến € 713), tương đương với ba đến sáu tháng lương trung bình ở Việt Nam.
Tuy nhiên, dùng luật để phạt tiền và bắt giữ chỉ là một trong những chiến thuật khác nhau được chính phủ thực hiện nhằm kìm hãm tự do truyền thông.
“Trước hết, chính phủ tuyên bố họ là cơ quan có thẩm quyền duy nhất để quyết định thế nào là cơ quan truyền thông và ai có đủ tư cách để trở thành nhà báo ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Thứ hai, họ cấm đoán các phương tiện truyền thông phi nhà nước và làm mất uy tín của các phương tiện truyền thông quốc tế không thân thiện với chế độ của họ. Thứ ba, họ trừng phạt những người thách thức chế độ và do đó gieo rắc nỗi sợ hãi. Kết quả là, tự kiểm duyệt được áp dụng và chấp nhận rộng rãi. Thứ tư, họ đặt những người cung cấp thông tin và gián điệp trên các phương tiện truyền thông, đồng nghĩa với việc sợ hãi và tự kiểm duyệt nhiều hơn. Thứ năm, họ thường xuyên trực tiếp hướng dẫn các cơ quan truyền thông nên làm gì và không nên làm gì. Cuối cùng, họ kiểm soát chặt chẽ các nhà báo quốc tế tại Việt Nam ”.
Hiện tại có khoảng 15 nhà báo và hàng chục blogger đang bị giam giữ. Nhưng ngay cả những con số đó cũng không phản ánh mức độ nghiêm trọng của tình hình.
“Có lẽ chỉ số quan trọng nhất là bao nhiêu nhà báo tự kiểm duyệt và chuyện gì thiếu vắng trên các phương tiện truyền thông, ”ông Trịnh Hữu Long nói. “Việt Nam chủ yếu được cai trị bằng nỗi sợ hãi, chứ không phải nhà tù.”
Đại hội Đảng lần thứ 13
Đại hội Đảng 13 kết thúc, các nhóm cơ quan giám sát thấy trước sự đàn áp tiếp tục hoặc tồi tệ hơn đối với tự do báo chí.
“Tôi nghĩ rằng điều sẽ không thay đổi nhưng sẽ trở nên tồi tệ hơn ”, bà Grace nói. “Việt Nam là một quốc gia độc đảng và độc tài, không chấp nhận những thách thức đối với quyền lực của họ ”.
Trong những tháng trước khi diễn ra Đại hội Đảng lớn, các phương tiện truyền thông độc lập và các nhà báo đã bị đàn áp nhiều hơn.
Một trong những trường hợp nổi bật nhất là tác giả và nhà báo Phạm Đoan Trang, có thể bị kết án đến 20 năm tù về tội phát tán thông tin chống Nhà nước Việt Nam. Tương tự, bà Đinh Thị Thu Thủy bị bắt và bị kết án bảy năm tù vì tuyên truyền chống chính phủ trên Facebook.
Các tổ chức như Người bảo vệnhân quyền Việt Nam đã bày tỏ lo ngại về tương lai của các phương tiện truyền thông độc lập trong nước nói. Ông Vũ Quốc Ngữ nói với IPI: “Với việc nhiều nhân vật cấp cao bảo thủ của Đảng Cộng sản Việt Nam được bầu lại vào vị trí lãnh đạo đất nước cho nhiệm kỳ tới, tự do báo chí có thể bị đàn áp nhiều hơn, ít nhất là trong 5 năm tới”.
Bà Grace đồng ý với dự đoán rằng, “chừng nào Việt Nam vẫn còn là một quốc gia độc đảng, thì không có hy vọng về tự do báo chí ở Việt Nam”.
Triển vọng cho không gian trực tuyến
Chính phủ đang áp dụng biện pháp kiểm duyệt trực tuyến chặt chẽ hơn, yêu cầu các công ty công nghệ nước ngoài như Facebook và Google gỡ bỏ các bài báo và video không mong muốn chỉ trích chế độ, sử dụng troll công khai để tấn công các nhà hoạt động trên mạng xã hội và tin tặc để tấn công tài khoản của các nhà hoạt động, ông Vũ Quốc Ngữ nói .
Bất chấp môi trường khắc nghiệt đối với truyền thông độc lập, nhiều nhóm truyền thông vẫn tiếp tục hoạt động để đảm bảo luồng thông tin tự do trong nước.
“Các tổ chức tiếp tục sử dụng các phương pháp an toàn để phổ biến bài viết của họ trên các nền tảng trực tuyến khác nhau với các thành viên chủ chốt có thể ở nước ngoài để duy trì trang web và tài khoản của họ ”, ông Vũ Quốc Ngữ giải thích. “Ngoài ra, người viết sử dụng bút danh thay vì tên thật trong các bài viết và đưa ra các tuyên bố chung để lên tiếng phản đối những vi phạm của chế độ”.
Ông Trịnh Hữu Long cho biết do năng lực công nghệ của chính phủ Việt Nam vẫn chưa đủ mạnh để chặn một số nền tảng mạng xã hội nhất định, nên chúng đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến thông tin.
“Nếu không có những công nghệ đó, không biết làm sao chúng tôi làm được ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Tất nhiên, luôn có những người đủ can đảm để tiếp tục đưa sự thật ra công chúng bất chấp nguy cơ bị khủng bố cực kỳ cao, điều này tốt cho sự nghiệp, nhưng hầu như không hiệu quả”.
Đồng thời, cộng đồng quốc tế cần tiếp tục ủng hộ các phương tiện truyền thông độc lập tại Việt Nam bằng cách hành động và lên tiếng.
“Chúng tôi cần cộng đồng quốc tế giúp nuôi dưỡng một thế hệ báo chí và nhà báo độc lập mới bằng cách cung cấp các cơ hội giáo dục và hỗ trợ tài chính”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Đã có những nỗ lực không ngừng và một số nhóm người Việt Nam trong và ngoài nước biết cách sử dụng chúng có hiệu quả”.
Các tổ chức bên ngoài cũng có thể hỗ trợ các nỗ lực tự do truyền thông bằng cách lên án các hành vi vi phạm tự do truyền thông của Việt Nam và yêu cầu chế độ ngừng đàn áp trực tuyến và loại bỏ Điều 117 và Điều 331 gây tranh cãi khỏi Bộ luật Hình sự, ông Vũ Quốc Ngữ nói.
Việc cung cấp các khóa đào tạo về an ninh mạng và phát triển công nghệ để giúp người dân ở Việt Nam tiếp cận các phương tiện truyền thông độc lập mà không cần phải sử dụng VPN sẽ rất quan trọng trong 5 năm tới.
“Chính phủ sẽ có nhiều khả năng kiểm soát internet hơn, và họ sẽ siết chặt bức màn sắt ”, ông Trịnh Hữu Long nói. “Tuy nhiên, cũng sẽ có nhiều người sẵn sàng chấp nhận rủi ro để trở thành nhà báo độc lập và các hãng truyền thông độc lập lưu vong sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng.”
Dịch từ: Vietnam: Journalists and media watchdogs fear increased persecution